Değerli Araştırmacılarımız

Wikilala Osmanlı döneminde basılmış olan matbu metinlerin (gazete, dergi, kitap) içerisinde Latin harfleriyle arama imkanı sağlayan veritabanı 31.12.2022 tarihine kadar deneme erişimine açılmıştır.

Wikilala nedir?

Wikilala matbaanın icadından sonra basılmış Osmanlıca metinler (gazete, dergi, kitap ve belge) içerisinde "arama" yapılmasına olanak sağlayan bir dijital kütüphanedir. Meraklıların veya akademik çalışmalar yapan araştırmacıların halihazırda Osmanlıca metinlerde latin harfleriyle arama yapabilmelerine imkân tanıyan bir kütüphane bulunmamaktadır. Dijital baskı çağına gelinceye dek araştırmacılar Osmanlıca metinler içerisinde aradıklarını bulabilmek için sayfalarca konu başlığını taramak, hatta satır satır metin okumak zorundaydılar. Oysa Wikilala sayesinde tek bir hamle ile aradıkları tüm başlık ve içeriklere saliseler içerisinde ulaşabilirler.

Sistem nasıl çalışır?

Harf devriminden yani 1928 öncesi yayınlarda arama yapmak Wikilala’dan önce şu şekilde yapılıyordu. Mesela elinizde “Osmanlı dönemi Türkiye ve Amerika ilişkileri” hakkında bir araştırma konusu var. Bunun için konu ile ilgili Osmanlı döneminde çıkmış bütün gazetelerin haber başlıklarını veya köşe yazılarını samanlıkta iğne arar gibi baştan sona okumalısınız ki ilgili konuya veya içeriğe ait bilgiye erişesiniz. Oysaki Wikilala’da tek bir hamle ile aradığınız tüm içerik ve başlıklara bir saniyenin altında ulaşabilirsiniz. Arama kutusuna konu ile ilgili iki anahtar kelimeyi (örneğin; Türkiye Amerika) yazdığınızda bu iki kelimenin geçtiği Osmanlıca gazete, dergi veya kitapları listeleyebilir ve hangi sayısının, sayfasının kaçıncı satırda olduğunu işaretli şekilde erişebilirsiniz. Dilerseniz doküman içerisinde de latin veya arap harfleri ile doküman içi arama yapabilirsiniz.

Önemli Hatırlatma: Gazete, dergi, kitap vs. dokümanların görüntü kalitesi yüksek boyutlarda olduğu için bilgisayar ile kullanılmasını tavsiye ediyoruz. Mobil ile de kullanılabilir. 

İçerik Hakkında

➢ Gazeteler: 15 Ulusal ve 74 Yerel Osmanlıca gazetede toplamda 1 milyona yakın gazete sayfasında anahtar kelime yazarak arama yapabilirsiniz.

➢ Dergiler: Edebiyattan ekonomiye, sosyolojiden teknolojiye onlarca kategoride 750 bine yakın dergi sayfasında tam metin arama yapabilirsiniz.

➢ Kitaplar: Edebiyattan sanata, tarihten bilime onlarca kategoride 500 bine yakın kitap sayfasında tam metin arama yapabilirsiniz.

➢ Makaleler: Şinasi’nin Mukaddime adlı ilk makaleden başlayıp 1930’lara kadar yazılmış olan bütün Osmanlıca gazete ve dergi makalelerinde arama yapın.

➢ Belgeler: Fermanlardan beraatlara, defterlerden sizin gönderdiklerinize kadar farklı kategorilerden oluşan resmi evrak ve belgelerde arama yapın.

➢ Diğerleri: Kitabelerden mezar taşlarına, kartpostallardan hat levhalarına kadar aklınıza gelen bütün Osmanlıca materyallerde arama yapın. 

Kampüs içi ve Kampüs Dışı Erişim Hakkında
Kampüs içi: Wikilala’ya kampüs içerisinden hesap oluşturmadan erişim sağlamak için kurumunuzun internet ağı ile internete bağlanmanız gerekmektedir. Veritabanının ekstra özelliklerinden faydalanmak için kurum epostanız (ad.soyad@dpu.edu.tr/ ad.soyad@ogr.dpu.edu.tr) ile ücretsiz üyelik oluşturabilirsiniz.

Kampüs Dışı: Wikilala’ya kampüs dışından erişebilmek için kurum epostanız (ad.soyad@dpu.edu.tr/ ad.soyad@ogr.dpu.edu.tr) ile hesap oluşturmanız gerekmektedir. Dilerseniz uzaktan erişim için VETİS'i kullanarak hesap oluşturmadan kullanabilirsiniz.

Kayıt ve Giriş Hakkında
1- Web sitesi anasayfasında https://www.wikilala.com yer alan “kayıt ol” butonuna tıklayınız.
2- İlgili boşlukları eksiksiz doldurunuz. (e-posta kısmına kurum mailinizi yazınız.)
3- Kullanıcı sözleşmesini gözden geçiriniz.
4- “Kayıt ol” butonuna tıklayarak kaydınızı tamamlayınız.
5- Son olarak mail adresinize gönderilen aktivasyon linkine tıklayınız.
----------
1- Anasayfada yer alan “Giriş” butonuna tıklayınız.
2- Kayıt oluştururken doldurduğunuz bilgileri ilgili yerlere yazınız.
3- Son olarak “Giriş” butonuna tıklayınız. Keyifli araştırmalar dileriz.

İlgili bağlantılar
Erişim için: https://www.wikilala.com
Hesap oluşturmak için:  https://www.wikilala.com/account/register
Gelişmelerden haberdar olmak için: https://www.twitter.com/wikilalacom